----> راهنمای استفاده از دفتر کودکان
وقتی که صحبت از برنامه ریزی و داشتن یک برنامه روزانه می شود، اغلب فکر می کنیم که انجام این کار تنها برای بزرگسالان و نوجوانان مناسب است. کمتر پیش می آید که کسی به این فکر بیفتد که می تواند یک برنامه ریزی روزانه برای کودکان خود نیز داشته باشد تا با رعایت آن در جنبه های مختلف مهارت های لازم را به کودک آموزش دهد. اکثر افرادی که در خانواده هایی بزرگ می شوند که برنامه ریزی در آن ها از سنین پایین آغاز می شود، در بزرگسالی کمتر دچار مشکل اهمال‌کاری خواهند شد و بهتر می توانند مسئولیت هایی که به آنها سپرده می شود انجام دهند. علت این موضوع این است که درست زمانی که ساختار ذهنی آنها در حال شکل‌گیری بوده است، والدین با استفاده از برنامه ریزی به صورت کاملا تدریجی نظم و مسئولیت پذیری را در آن ها نهادینه کرده‌اند.
فواید آموزش برنامه ریزی روزانه برای کودکان
1. ساخت عادت ها
برای ساخت هر عادتی ۲۱ روز و به عبارت دیگر ۴۰ روز زمان لازم است. قطعاً اگر قرار باشد شما به صورت عادی کودک خود را ملزم کنید که ۴۰ روز مداوم یک کار را انجام دهد، با مشکلات فراوانی روبرو خواهید شد. این در حالی است که اگر یک برنامه ریزی روزانه برای کودک خود انجام دهید و در آن برای هر فعالیتی زمان خاصی در نظر بگیرید، می توانید به سادگی با وارد کردن هر نوع ایده جدید به برنامه به مرور زمان آن را تبدیل به عادت کنید.
به همین دلیل است که استفاده از یک برنامه ریزی مستمر و دائمی می تواند نقش قابل توجهی در ایجاد یک عادت جدید در وجود کودک شما داشته باشد. البته فراموش نکنید کودکان معمولاً توقع دارند در مقابل کارهای خوبی انجام می دهند، پاداش دریافت کنند. وقتی در حال تهیه و تنظیم یک برنامه روزانه برای کودک خود هستید، حتماً به این نکته توجه کنید که حداقل هفته ای یک بار هدیه کوچکی برای او در نظر بگیرید تا ترغیب شود برنامه خود را به صورت کامل دنبال کند. مخصوصاً در هفته های اول به شدت به این موضوع توجه کنید. البته منظور از هدیه این نیست که حتماً چیزی برای او بخرید. حتی غذای مورد علاقه یا یک تفریح کوچک در پارک می تواند یک هدیه جذاب برای یک هفته تلاش صادقانه از سوی کودک شما باشد.
2. ایجاد حس مسئولیت
یکی از دغدغه‌های اصلی والدین ایجاد حس مسئولیت پذیری در وجود کودکان است. اگر پای صحبت های یک مادر بنشینید، اغلب آنها از این موضوع شاکی هستند که کودک ما به هیچ عنوان حس مسئولیت پذیری ندارد. عدم وجود مسئولیت پذیری موجب می شود که کودک پس از بازی اسباب بازی هایش را جمع نکند، بعد از صرف غذا بدون کمک کردن سفره را رها کند و مسائل بسیار زیادی از این قبیل.
ریشه این مسائل در عدم وجود احساس مسئولیت در کودک می باشد. زمانی که شما برای کودک خود برنامه‌ریزی روزانه انجام دهید، به مرور زمان متوجه می شود که باید مسئولیت هایی را بپذیرد. همین موضوع کمک می کند تا احساس مسئولیت پذیری در وجود او نهادینه شود. فراموش نکنید دوران کودکی دقیقا همان دورانی است که اغلب رفتارها و عادت ها در وجود کودک شما شکل می گیرند. درست است که با رسیدن به سنین نوجوانی ممکن است، فرد تغییراتی بکند اما باز هم ریشه اصلی مسائل به سنین کودکی باز می‌گردد. پس باید نسبت به این سن و آموزش های آن توجه ویژه‌ای داشته باشید.
3. توجه به جنبه های مختلف زندگی
یک برنامه ریزی خوب شامل جنبه های مختلف زندگی فرد می شود. از تفریح گرفته تا بهداشت شخصی و حتی گذراندن وقت در کنار خانواده. وقتی که برای کودک خود برنامه ریزی روزانه انجام می دهید، این برنامه باید شامل بخش های مختلف باشد.
در نتیجه با انجام دادن آن کودک متوجه می شود که باید به جنبه های مختلف زندگی توجه کند و برای همه آنها زمان کافی و مناسب را اختصاص دهد. یکی از اشتباهاتی که برخی والدین انجام می‌دهند، این است که کودکان خود را تک بعدی تربیت می کنند. به این معنا که کودک یا به صورت مداوم در حال تفریح کردن است و یا اینکه بلعکس دائماً در حال آموزش دیدن می باشد.
در واقع برخی از والدین عقیده دارند که کودک باید دوران خوشی را سپری کند و نیاز نیست هیچ گونه آموزشی ببیند، در مقابل برخی دیگر هم افراط می کنند و مرتب کودک خود را در معرض آموزش های مختلف قرار می دهند. هر دوی این روش ها کاملاً اشتباه است.
یک برنامه جامع و کامل برای کودک شما
باید تمام ابعاد وجودی او را در بر بگیرد و پاسخگوی همه نیازهای روحی و جسمی او باشد.
برنامه روزانه شامل چه مواردی باشد؟
یک برنامه ریزی روزانه مناسب باید شامل تمام نیازهای جسمی و روحی کودک باشد و هر آنچه که برای پرورش یک کودک به بهترین شکل ممکن لازم است، در خود جای دهد. در ادامه تعدادی از این موارد را که وجود آنها در برنامه ریزی روزانه الزامی است، برای شما ذکر می کنیم. البته هر خانواده‌ای بسته به نوع سلیقه والدین و انتخاب آنها می تواند موارد دیگری نیز به این برنامه اضافه کند.
1. نظافت و امور بهداشتی
یکی از بخش های مهم یک برنامه که بسیار ضروری است و باید به آن توجه ویژه ای شود، نظافت و اصول بهداشتی میباشد. منظور از نظافت و اصول بهداشتی صرفاً نظافت شخصی نیست. بلکه شما باید علاوه بر اینکه نظافت شخصی و رسیدگی به خود را، در برنامه روزانه کودک قرار می دهید، نسبت به نظافت منزل و کمک کردن در امور خانه نیز توجه داشته باشید.
نیاز نیست بیش از اندازه نسبت به کودک خود سخت گیری کنید. اما حداقل یک نوبت کمک به امور نظافتی منزل را در برنامه روزانه او قرار دهید. حتی این بخش می‌تواند در بردارنده نظافت اتاق کودک باشد. نظافت شخصی هم که جزو همین برنامه میباشد. در برنامه ریزی که برای او انجام می دهید حتماً مسواک زدن، استحمام کردن، رسیدگی به موها، رسیدگی به لباس ها و مواردی از این قبیل را لحاظ کنید. حتی می توانید یک روز در هفته را برای او طوری برنامه ریزی کنید که بداند باید در این روز نظافت را به شکل گسترده تری انجام دهد. به عنوان مثال از او بخواهید تا آخر هر هفته لباس هایی که در طول هفته مورد استفاده قرار داده برای شستشو آماده کند و یا اگر می تواند آن ها را اتو بزند.
2. مطالعه
یکی از اشتباهات اصلی والدین که امروزه بیش از حد به چشم می خورد، این است که کودکان خود را بیش از اندازه با تکنولوژی درگیر می کنند. در سنین بسیار پایین برای آنها ابزارهای الکترونیکی مانند تبلت و یا تلفن همراه تهیه می نمایند. نمی‌توان گفت این کار به طور کامل غلط است اما از آنجایی که این وسایل الکترونیکی در اغلب منازل جایگزین کتاب شده، استفاده از آنها به مرور زمان تبدیل به یک مشکل خواهد شد.
کودک شما بیش از اینکه نیاز به استفاده از تکنولوژی و انجام بازی های کامپیوتری بیهوده داشته باشد، باید با مطالعه کتابهای مناسب سن خود پرورش ذهنی پیدا کند.اغلب کتاب‌هایی که در حوزه کودکان نوشته می‌شوند، تمام مهارت هایی که یک کودک باید آموزش ببیند به شکل بسیار زیبایی برای آن ها توضیح و آموزش می دهند. پس فراموش نکنید باید مطالعه کردن را جزو برنامه روزانه کودک خود قرار دهید و او را در این امر یاری کنید. اگر کودک شما در سنین آغاز دوران مدرسه قرار دارد علاوه بر مطالعه درسی حتما مطالعه کتاب های غیر درسی را نیز به او توصیه کنید.
3. بازی
بازی کردن برای سلامت روان کودکان لازم است. خصوصا بازی های دسته جمعی. زمانی که کودک با همسالان خود بازی میکند و فعالیتهای سرگرم کننده را انجام می‌دهد، در حین بازی کردن مهارت های مختلفی را نیز آموزش می بیند. به عنوان مثال در ساده ترین حالت یاد می‌گیرد که چطور در فعالیتهای گروهی شرکت کند و با دیگران همکاری داشته باشد. پس تا آنجا که ممکن است شرایطی را فراهم کنید که کودک شما بتواند در جمع همسالان خود حضور پیدا کند. اگر این امر برای شما مقدور نیست حتماً سعی کنید خود شما او را همراهی کنید.
بازی کردن یک امر ضروری و لازم برای تربیت یک کودک شاد می باشد.
بازی در فضای باز را نیز فراموش نکنید. مبادا دغدغه های نظافتی موجب شود کودک خود را از کشف دنیای پیرامونش محروم کنید. اجازه دهید او خودش دنیای اطراف را با لمس کردن کشف کند.
زمان خواب، زمان غذا خوردن، حتی زمان میوه خوردن، زمان حضور در کنار خانواده، برنامه استفاده از ابزارهای الکترونیکی، برنامه حضور در کلاس های آموزشی و مواردی از این قبیل هم نکاتی هستند، که می توانید به برنامه خود اضافه کنید. بعضی از این موارد به صورت سلیقه ای و با توجه به اهداف تربیتی خانواده قابل تغییر می باشد.
چگونگی انجام برنامه ریزی آموزشی برای کودکان
برای اینکه شکل ظاهری برنامه روزانه کودک شما را جذب کند، می توانید یک دفتر برنامه ریزی تهیه کنید.
طراحی ظاهری دفتر برنامه ریزی تا حد بسیار زیادی می تواند کودک شما را ترغیب کند که برنامه خود را دنبال نماید.
دفتر برنامه ریزی کودکان یاس آکام با بخش های مختلف برنامه ریزی رو برای والدین راحت تر و برای کودکان دلچسب تر کرده است.
هر دو صفحه روبه روی هم در دفتر برای یک روز برنامه ریزی در نظر گرفته شده است که با آیتم های مختلفی طراحی شده مثل ساعت خواب و بیداری، نظافت شخصی، لیست کارهای روزانه: شامل بازی، مطالعه و نقاشی
کودک دلبندتان می‌تواند، با چسباندن برچسبهای قرار داده شده در ابتدای دفتر در قسمت آب و هوا و حال روز، نوع هوا و حال خودش را مشخص کند.
والدین محترم هم می توانند با امتیاز دادن با استفاده از برچسب های دایره ای قرارداده شده در ابتدای دفتر در قسمت جایزه ام به کودکشان امتیاز بدهند.
با توجه به شناختی که از کودکتان دارید می توانید با ترفندهای مختلفاین برنامه ریزی را برای او جذاب جلوه دهید تا ترغیب شود مشتاقانه آن را دنبال کند.
انواع برنامه‌ریزی‌های روزانه
برنامه‌های روزانه‌ای که خانواده‌ها بر اساس سلیقه ایجاد می‌کنند، بسیار گوناگون و متنوع است. در ادامه برنامه‌هایی به شما پیشنهاد می‌کنیم که میتوانید در برنامه ریزی روزانه بچه ها و همچنین خودتان از آنها استفاده کنید:
نوزادان و پیش‌دبستانی‌ها
- حاضر شدن در صبح
- به تخت خواب رفتن در شب
- برنامه‌های بازی
- وعده‌های غذایی
- برنامه هرروزه بازی و صحبت با پدر و مادر
- زمان قصه (خواندن کتاب)
- کودکان مدرسه‌ای
مدرسه ای ها
- حمام رفتن و سلامتی- به عنوان نمونه مسواک زدن و شستن دست‌ها
- مرتب کردن و مراقب کردن از اسباب‌بازی‌ها
- توجه به حیوان‌های خانگی
- دادن پول‌توجیبی در زمان و روزی مشخص
- کمک کردن در شستن لباس‌ها
- برنامه‌های پس از مدرسه
- وظایف – برای نمونه چیدن میز شام، جمع کردن میز، درآوردن ظرف‌های ماشین ظرف‌شویی
- سرگرمی‌ها یا ورزش
- آموزش مدیریت زمان به کودکان
مدیریت زمان و برنامه ریزی نیز تا حد بسیار زیادی به یکدیگر مرتبط هستند و یادگیری نکات مربوط به آن می تواند تا حد بسیار زیادی به شما و کودکتان برای برنامه ریزی کمک کند. در ادامه برخی از تکنیک های مدیریت زمان برای کودکان را نیز برایتان بیان خواهیم کرد.
1. ساعت خواب تنظیم کنید
آرام آرام ساعت خواب بچه را تنظیم کنید. ساعت خواب مناسبی را تعیین کنید و سعی به حفظ ان داشته باشید. این یکی از مهمترین کار ها برای آموزش مدیریت زمان به کودکان است. بدن کودکان 5 تا 12 ساله، بین 10 تا 11 ساعت در شبانه‌روز نیاز به خواب دارد.
2. لیست کارهای روزانه را فراهم کنید
برای آموزش مدیریت زمان به کودکان از کارهای روزانه‌شان لیست درست کنید. این بهترین کاری است که میتوانید برای کاهش استرس خانواده انجام دهید. در طول سال تحصیلی، معمولا برنامۀ روزانۀ بچه‌ها تغییر نمی‌کند و طبق روال مشخصی پیش می‌رود؛ مثلا لباس پوشیدن یا حمام کردن و…
یک لیست وظایف درست کنید که شامل کارهای بهداشت شخصی و وظایفی متناسب با سن کودک باشد. وقتی از او این جمله‌ها را می‌شنوید: «اما من نمی‌دونستم!» یا «الان باید چه‌کار کنم؟» از او بخواهید از دفتر برنامه ریزی استفاده کند.
این کار ممکن است در ابتدا سخت باشد و ممکن است فکر کنید فرزند شما طبق برنامه پیش نخواهد رفت؛ اما کمی صبر لازم است تا یکی از مهمترین مراحل آموزش مهارت مدیریت زمان به کودکان را انجام دهید.
3. ایجاد ساعتی مشخص برای غذا خوردن
تعیین ساعت غذا خوردن منظم برای همۀ اعضای خانواده (مثلاً 8 شب برای شام) فقط به مدیریت زمان کودکان و آگاه‌تر شدن آنان از این مقوله کمک نمی‌کند؛ بلکه موجب می‌شود مطمئن شوید اعضای خانواده حتماً ساعتی را کنار هم می‌گذرانند.
4. مفهوم زمان را به کودک آموزش بدهید
زمانی که کودکتان نمی‌تواند ساعت را بخواند و بگوید، یعنی هنوز اهمیت زمان را نمیداند. با خریدن یک ساعت مچی به فرزندتان و یا ساعت دیواری جذابی به میل خود کودک برای اتاقش، کمک کنید تا آگاهی خود را از زمان افزایش دهد. بداند که چطور مدت‌زمانی را که برای انجام دادن وظایف روزانه‌اش نیاز دارد، چه مقدار است. این کار به آگاهی و مدیریت زمان و برنامه ریزی روزانه برای کودکان کمک میکند.
- چه کارهایی باید انجام دهد و چه مقدار زمان برای انجام دادنش نیاز دارد.
- هر کسی مسئول است که طبق برنامه‌ریزی از خانه خارج شود.
- چه وقت باید بخوابد و بیدار شود
- چه موقعی باید وعده های غذایی میل کند
5. یک تقویم برای کودکان تهیه کنید
رویدادهای اساسی و مهم را در تقویم قرار دهید. رویدادهای مختلف را مثل تعطیلات، تاریخ تولد، جلسات و قرارهای اساسی و مهم مانند کلاسهای خارج از برنامه یا برنامه‌های ورزشی را در آن وارد کنید.
این کار را اول به صورت بازی انجام دهید. همینطور به آنها کمک کنید تا تکالیف بزرگ‌تر یا درس خواندن برای امتحانات را به بخشهای کوچکتر تقسیم کنند و هر بخش را در تقویم هفتگی بنویسند. به عنوان مثال میتوانید به آنها یادبدهید که بصورت بازگشتی برنامه هفتگی بنویسند به عنوان مثال از تاریخ آزمون یا تاریخ تحویل ممارست آغاز کردکاردستی و یا تاریخ‌های امتحانات را بیافزایید.
انجام برنامه ریزی روزانه برای کودکان یکی از بهترین کارهایی است که می‌توان برای پرورش یک کودک خلاق، مسئولیت پذیر و منظم از آن استفاده کرد. گاهی اوقات ممکن است در مسیر این برنامه‌ریزی دچار ناامیدی شوید و فکر کنید که کودک شما هرگز یک برنامه روزانه را به صورت مشخص دنبال نخواهد کرد.
اما فراموش نکنید شاید این موضوع زمانبر باشد، ولی نهایتاً پاسخگو خواهد بود. در ابتدای آغاز این کار بیش از اندازه سختگیری نکنید و متعادل رفتار کنید. میتوانید تنها با یک یا دو گزینه برنامه روزانه خود را آغاز کنید و بعد به مرور زمان موارد دیگر را به ترتیب اولویت به آن اضافه نمایید. شما به عنوان یک پدر یا مادر این وظیفه را دارید که کودک خود را به خوبی نسبت به انجام برنامه ترغیب نمایید و بعلاوه خودتان هم تا جایی که ممکن است یک برنامه ریزی مناسب داشته باشید. ضمنا فراموش نکنید شما الگوی کودکتان هستید. اگر خودتان به زندگی بدون برنامه عادت کرده ای نمی‌توانید کودکی را تربیت کنید که تابع برنامه ریزی باشد.
با دفتر برنامه ریزی بهترین نتیجه را بگیرید
یکی از بهترین راه ها برای برنامه ریزی مناسب، استفاده از دفتر برنامه ریزی و یک نوع برنامه خاص می باشد که شما را هر روز، گام به گام به انجام کارهای روزانه نزدیک تر کند.
دفتر برنامه ریزی یاس آکام، دقیقاً همین کار را برای شما انجام می دهد و برنامه ریزی را از همیشه آسان تر خواهد کرد؛ چرا که شما در این دفتر، روزانه می توانید تمام کارهای خود را در آن یادداشت کرده، شکرگزاری داشته باشید، اتفاقات روزانه و مثبت را ثبت کنید، با جملات انگیزشی بمب انگیزه شوید، داستان های افراد موفق را بخوانید، با بهترین قوانین موفقیت آشنا شوید و در یک کلام، هر آنچه برای برنامه ریزی کامل و جامع به آن نیاز مندید را داشته باشید! فوق العاده است! تمام این امکانات را می توانید یکجا در اختیار داشته باشید!
دیدگاه خود را بنویسید